Konser mekanlarında ya da festival alanlarında biz elimizdeki telefonlarla fotoğraf çekmeye çalışırken profesyonel makinalarla görüntü yakalamaya çalışan gizli kahramanlar dikkatinizi çekti mi? Ülkemizdeki en iyi sahne fotoğrafçılarından Murat Akçay bu kategorinin merak edilenlerini Foto Gaste Blog okurları için yanıtladı. Sahne fotoğrafına meraklıysanız bu keyifli söyleşiyi mutlaka okumalısınız, kimbilir belkide sahne fotoğrafına bu röportajdan sonra ilgi duymaya başlayabilirsiniz ;)
27.061984 yılında Samsun’da doğdum.Üniversite yıllarına kadar Samsun’da yaşadım. Lisans eğitimimi Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf ana sanat dalında tamamladım. Ardından yüksek lisans eğitimime Marmara Üniversitesi güzel sanatlar enstitüsü Fotoğraf bölümünde devam ettim. Çeşitli kurslar, Lise , ve üniversitede fotoğraf eğitimi verdim. Profesyonel fotoğrafçı olarak Mimari,Moda,Tanıtım, Sahne fotoğrafları alanlarında hayatıma devam ediyorum. İstanbul’da yaşıyorum.
Sahne fotoğrafı doğası gereği anlık mizansenlerin yakalanmasına ve biraz da sahnedeki ışık kurgusuyla bağlantılı bir alan yorumuna katılıyor musun?
Sahne fotoğrafında ne ışık ne de çekimini yaptığınız model sizin kontrolünüzde oluyor. Siz fotoğrafçı olarak bu iki etkeni bir araya getirip içerisine fotoğrafın estetik unsurlarını katmanız gerekiyor. Bu nedenle yorumuna katılmak mümkün. Çekim yaptığınız sahnede; ışık türleri ve yönetimi fotoğrafın tüm alanında olduğu gibi bu alanda da etkileyen en önemli unsur oluyor.
Peki en kötü ışıkta bile iyi sahne fotoğrafı çekilebilir mi?Rutin bir yaklaşımla belirtecek olursam iyi bir açıyla gelen güçlü ışık iyi fotoğrafın oluşumunu doğrudan etkileyen faktördür. Bu nedenle kötü ışık koşulları fotoğrafçı için ters köşe olabilir. Ancak son yıllarda kameraların yüksek iso performansları bu konuda fotoğrafçılara avantajlar sağlamakta.
Konser öncesi muzisyenler tarafından soundcheck yapılır, peki sahne fotoğrafçısı da konser ya da gösteri öncesi sahne ışığını test edecek fırsat bulabiliyor mu?Provalarda ses kontrollerinin yapıldığı gibi eğer prova saati gün ışığı olmayan bir saatte ise ya da kapalı bir konser mekanında ise, ışık setuplarının da yapıldığı anlardır. Ben soundchecklerde ışık operatörü ile mutlaka bilgi alışverişinde bulunur. Oluşturacağı ışık setupı hakkında bilgiler alırım. Bunun yanı sıra konserlerin yapıldığı mekanlarda soundcheck sırasında konser alanını kameramla gezerek hangi tip objektif ile nerelerden hangi fotoğrafları çekebilirim sorularının cevaplarını arar, çekim planlarımı oluştururum.
Etkinlik öncesi sanatçı ya da sanatçı grubuyla fikir alışverişinde bulunuyor musun?
Mutlaka. Yapılacak şov hakkında bilgiler edinir varsa özel isteklerini dinlerim.
Sahne fotoğrafı çekmek için asgari nasıl bir ekipmana ihtiyacımız var?Açık diyaframlı objektif ya da objektiflere sahip bir kamera ile rahatlıkla şahane sahne fotoğrafı çekilebilir. Ancak f2.8 gibi diyafram açıklığına sahip tele lensler, en çok ihtiyaç duyulanlardır.
Son yıllarda büyük müzik organizasyonları olmuyor, buna bağlı olarak sahne fotoğrafı gereksinimi azaldı diyebilir miyiz?
Büyük organisazyonların olamamasının sebebini, ülkemizin yurt dışından nasıl göründüğü ile doğrudan alakalı olduğunu düşünüyorum. Bazı yabancı sanatçılar ülkemize gelmekte maalesef güven kaygısı yaşıyorlar. O nedenle bu açıdan baktığımızda bu tür organisazyonlarda bir azalma söz konusu. Ancak içerde durum biraz farklı. Sosyal medyanın gücü ile birlikte içerik üretimi adına artık bir çok sanatçı ekiplerinde fotoğrafçı bulunduruyorlar. Artık çoğu basın grupları etkinliklere fotoğrafçı göndermeyip organisazyon firmasından ya da var ise sanatçı ekibinden fotoğraf talebinde bulunuyorlar. Bu gelişme ile birlikte son yıllarda bu alanda çekim yapan fotoğrafçılara ihtiyaç duyuluyor.
Ülkemizdeki eğlence ve etkinlik sektörü sahne fotoğrafını profesyonel bir iş olarak görüyor mu?
Görenler değil de görmeyenlerin neden görmek istemediklerinden bahsetmek istiyorum. Bu alanda fotoğraf çeken, profesyonel olarak iş yapan fotoğrafçıların en büyük probleminin yine “fotoğrafçılar” olduğunu düşünüyorum. Yani bu “fotoğrafçılar” diye bahsettiklerim, maalesef sırf o gün orada bulunmak için, ya da başka işlerden gelir sağlayıp “zevkine çekmek” diye tabir ettikleri yaklaşımlarla ücretsiz fotoğraf çeken profesyonel kameraya sahip kişilerdir. Dolayısıyla bu yaklaşımlarla fotoğraf çeken bireylerin yüzünden bazıları bunu bir iş olarak görmüyorlar.
Tadı damağinda kalan bir konser ya da festival var mı?
Normalde katıldığım festivallerden bir örnek vermemi bekleyebilirsin ancak ben fotoğrafçı olarak yer almak istediğim festivallerden örnek vereceğim. Sziget ,Rockm ring ,Coachella gibi dünya çapındaki festivallerde fotoğraf çekmek iyi hissettirirmiş gibi geliyor.
Ülkemizde ve dünyada hangi sanatçılarla çalışıyorsun? Kimlerle çalışmak isterdin?
Türkiye’de bir çok sanatçı ile çalışmalar yaptım hali hazırda da proje bazlı çalışmaktayım. Şu sıralar Sıla Gençoğlu ve Göksel ile çalışmalar yapmaktayım.
Dünya sahnesinde bir çok müzisyen ve grupları fotoğraflama fırsatım oldu. Maroon 5 ile turnelerinde fotoğrafçıları olarak çalışmak iyi bir tecrübeydi.
Ülkemizde ise keşke zamanı geriye alabilseydik , Zeki Müren,Barış Manço ve Grup Vitamin ile çalışmak çok isterdim. Günümüzde ise yabancılarda Metallica , Tool , Deftones ,Mutemath gibi grupların ekiplerinde fotoğrafçıları olarak yer almak isterdim.
Konserlerin fenomeni cep telefonları hakkında ne düşünüyorsun, eğlenmeyi unutuyor muyuz?
Ben herkesin bu konuda özgürce hareket edebilmesinden yanayım. Ancak bazen gerçekten durum gerek sahnedeki sanatçı için gerekse diğer izleyenler için çekilmez bir hal alıyor. Sahnenin önünde tüm konser boyunca şarkılara değil de telefona konsantre bir seyirciyi heralde bir çok sanatçı hoş karşılamaz. Konser başından sonuna kadar telefonu ile sosyal medya hesabından canlı yayın yapanı gördüm. Konseri telefon ekranından izledi.Aslında konseri izledi sayılmaz. Anı yaşarak anıları biriktirmek yerine böyle bir yolu seçmeleri nedeniyle, bu kişiler adına üzülüyorum. Ancak karanlıkta yüzlerce,binlerce kişinin yaktığı cep telefonu ışıkları ile ortaya çıkan güzel görüntüleri de unutmamak gerek :)
Elindeki ekipmanı bırak bu konseri cep telefonuyla cekmeni istiyoruz şeklinde bir taleple karşılaşsaydın kabul eder miydin?
İlginç soru. Sonuçları hususunda doğrudan yargılanmayacaksam ve gerçekten böyle bir talep varsa yaparım. :)
Takip ettigin sahne fotoğrafcilari var mı?
Ross Halfin çınardır.
Sahne fotoğrafinin editoryal süreci nasıl oluyor? Fotoğrafları sen mi seçiyorsun veya ajans tarafından mı edit ediliyor?
Fotoğrafın oluşum evresi görünen ve görünmeyen zaman olarak ikiye ayrılıyor. Görünen zaman, çekim yapılan hazırlıklar,seyahatler ve fotoğraf çekimi gerçekleştirdiğimiz an, görünmeyen zaman ise fotoğrafı günümüzde ise dijital fotoğraf ile birlikte bilgisayar başlarında geçen zamanlar oldular.
Fotoğraf seçimlerini çoğu zaman kendim yapıyorum ya da sanatçı ekibinden biri ile seçimleri yapıyoruz. Seçimlerin tamamlanmasının ardından Photoshop ve Lightroom gibi programlar ile fotoğraf düzenleme işlemini tamamlıyorum Ardından sanatçıya ve ilgili basın
kuruluşlarına servis ediyorum.
Sanatını yaparken en çok beslendiğin ya da etkilendiğin şey nedir?
Eğer sanatsal eylem, düşünceyi estetik imgeye dönüştürmekse , sanat ile düşünce arasındaki bağın çok kuvvetli olduğunu söyleyebiliriz. Düşünmenin de hep daha çok bilgi ile beslenmesi gereken bir eylem olduğunu ancak sadece teknik üzerine odaklanılmasının da doğru olmadığını sanıyorum. Bu bağlamda dilsel, görsel, işitsel çoğu şeyden fayda sağlamaya çalışıyorum.
Oldukça geniş bir arşiv birikmiş olmalı, sahne fotoğrafı özelinde sergi ya da fotoğraf kitabı projesi yapmayı düşünüyor musun?
Daha önce sessiz sedasız sergiler, sunumlar yaptım. Ancak şu an bir kitap projem var. Kafamda yapmak istediğim şeyi dünyaca ünlü bir gruba anlattım. Grup üyelerinin projemi çok beğendiğini yapmak istediklerine dair bir geribildirim aldım. Ancak grubun menajerleri tarafından süreç pek sağlıklı yönetilmedi. Dünya turnesi tarihlerinde uyuşmazlık oldu. Askıda kaldı. Benzerini Türkiye’de bir sanatçı ile yapmak istiyorum. Biraz zaman alacak acaleye gelmeyecek uzun soluklu bir proje.
Fotoğrafçılık eğitimi veriyor musun ve fotoğrafa hevesli gençler ya da kendini genç hissedenlere tavsiyelerin nedir?
Şu an aktif olarak bir kurumda ders vermiyorum. Daha önce de belirttiğim gibi çeşitli kurslarda, lise ve üniversite fotoğraf eğitimi verdim. Şu sıralar elimden geldiğince davetler üzerine söyleşi ve workshoplara katılıyorum.Kendini genç hissedenler değil de iyi hisseden ve fotoğraf çekmek isteyen herkese tavsiyem amatör mü yoksa profesyonellik seviyesinde mi yani fotoğrafın neresinde olmak istediklerine iyi karar versinler. Ardından yatırımını yaptıkları ekipmanları ile bol bol fotoğraf çeksinler.
Yoğun tempoda sorularıma vakit ayırdığın için teşekkür ederim.
Ben teşekkür ederim. Çok keyifliydi.
www.instagram.com/muratakcayphotography
twitter.com/muratakcay
Röportaj Göksel Kayış
