"Saraybosna Kırmızı Hattı" bir memleketin kültürel tarihini ortaya çıkaran muhteşem bir anma etkinliğidir. Bu etkinlik 6 Nisan 2012 tarihinde, Saraybosna'nın ana caddesi üzerinde gerçekleşmiştir. 1992-96 arasındaki Saraybosna Kuşatmasının 20’nci Yıldönümü dolayısıyla organize edilmiştir. (07-19 Nisan 2014)
Kuşatma sırasında ölen her bir Saraybosnalı için 11,541 adet kırmızı iskemle 744 sıra (izleyici) halinde dizilmiştir. Saraybosna'nın merkezinde, II.Dünya Savaşı kurbanları için yapılmış olan anıttan-"Sonsuz Alev"-başlayan bir hat 800 metre ileride Ali Paşa Camiine kadar uzanmaktadır. Ana sahnede ölen izleyiciler için bir konser düzenlenmiştir. Konser sırasında ve gün boyunca iskemleler boş tutulmuştur. Akın akın gelen insanlar mesajlar bırakmışlardır.
Bu etkinlik hakkında dünyanın ileri gelen medya mensupları gün boyunca yayın yapmıştır.
Saraybosna kuşatması 20nci yüzyılın sembolik bir olayıdır. Bunun sonuçlarından bütün dünya etkilenmiş ve dünya tarihinde uyarıcı bir rol oynamıştır. 20nci Yüzyıl Saraybosna'da, Saraybosna Katliamı ile başlamış ve orada Saraybosna'nın kuşatılmasıyla son bulmuştur.
"Saraybosna'da üstlenmiş olan Araştırma ve Dokümantasyon Merkezi tarafından elde edilen bilgilere göre, Saraybosna'nın 1992-1996 yılları arasında kuşatılması sırasında 11, 541 kişi hayatını kaybetmiştir.
Ben, ‘‘Eğer bu insanlar ölmeyip bugün yaşamış olsaydılar acaba nasıl bir hayatları olurdu diye sık sık tahayyül etmeye çalışırım. Kadın ve erkeklerden oluşan bu insanların yaşları 20-45 arasındaydı. Bugün, kimi işçi kimi de fırıncı, profesör, mühendis vs. olacaklardı... Hepsinin birer ailesi ve torunları olacaktı; Neyi severlerdi? Neyi beğenirlerdi? Bu şehre ve ülkeye yaratıcılıklarıyla ne şekilde katkıda bulunurlardı; yaş günlerini ve Yeni Yılı birlikte kutlarlardı; Adriyatik Denizi kıyılarında tatillerini geçirir belki de kayak yapmak için Olimpik Dağları’na çıkarlardı. Tüm bunları yapabilecekken öldürüldüler. Onlar bizim sessiz kahramanlarımız"
Projenin yazarı Haris Pašovic
"Saraybosna Kırmızı Hattı" Saraybosna şehrinin Doğu Batı Merkezinde oluşturulmuştur.
Küratörlüğünü Beste Gürsu ve Haris Pasovic gerçekleştirdiği sergide Saraybosnalı fotoğrafçılar Dado Ruvic, Denis Ruvic, Midhat Mujkic, Midhat Poturovic ve Amer Kajimovic fotoğrafları yer almaktadır.
Yorumlar